Malina właściwa Rubus idaeus

Maliny zapewne były pokarmem łowców-zbieraczy. Dioskurides używał wy­waru z liści malin, a Syreniusz polecał kwiat malinowy, roztarty z miodem i wodą, do przemywania oczu. Sok z liści z miodem zalecał jako lek na astmę. Sok z owoców malin z winem miał likwidować brodawki, łagodzić ukąszenia węży i gadów. Pity z miodem, leczył „piersi owrzodziałe”. W średniowieczu malina zagościła w przyklasztornych ogrodach. W wieku XVI syrop malinowy okrzyknięto doskonałym środkiem na wzmocnienie. Stosowano go również w leczeniu kamicy żółciowej i nerkowej.

Inne nazwy maliniak

Opis
To roślina z rzędu różowców, z rodziny różowatych. Jest kuzynką je­żyny, poziomki, truskawki i róży. Krzew osiąga do 2 m wysokości, z podziemny­mi rozłogami. Pędy wydłużone rózgowato i łukowo zwieszone, pokryte kolcami. Liście z wierzchu nagie, pod spodem biało owłosione. Kwiaty białe, zwisłe, zebra ne w luźne grona albo wiechy. Kwitnie od maja do sierpnia. Roślina miododaj- na. Owoc składa się z licznych, czerwo­nych, rzadziej żółtych lub ciemnopurpu- rowych, puszysto owłosionych, małych pestkowców zebranych w owoc zbioro­wy, potocznie zwany malinami. W porze dojrzewania lekko oddziela się od stoż­kowatego dna kwiatowego.

Występowanie
Rośnie w podszycie lasów mieszanych i liściastych, na pola­nach, zrębach, często tworząc zwarte zespoły. Preferuje luźne, żyzne, niezbyt suche gleby.

Surowiec
Owoce maliny właściwej są bardzo delikatne, łatwo je uszkodzić, dla­tego należy je zbierać podczas suchej po­gody do łubianek, w których są transpor­towane na miejsce przerobu lub spożycia. Owoce maliny można suszyć w tempe­raturze 50-60°C Łatwiej jest suszyć maliny przywiędłe uprzednio na słońcu. Wy­korzystuje się również młode liście malin, które zawierają sporo witaminy C, do ro­bienia naparów lub herbatek.

W apteczce
Owoc jest bogaty w cu­kry (sacharoza, fruktoza, glukoza), ole­jek eteryczny, pektyny, pochodne cyjanidyny, szereg witamin. Ziele charakteryzu­je duża zawartość witaminy C, garbników, kwasów organicznych, śluzów, żywic. Wy­wołuje poty, działa przeciwgorączkowo i przeciwkaszlowo. Może być stosowana w stanach przeziębień, także w trakcie grypy czy anginy. Reguluje pracę przewodu pokarmowego. Właściwości uspokaja­jące pomagają kobietom w okresie przekwitania.

Uwaga!
Maliny w większych ilościach nie są wskazane w kuracjach nerek i osób cho­rych na podagrę.

W kuchni
Maliny doskonale nadają się na przetwory: soki, dżemy, konfitury, ga­laretki, nalewki, wina i miody. Stanowią doskonałe nadzienie do pierogów i do­datek do ciast. Wywar z owoców czy li­ści podnosi walory gorszych gatunków herbat.